Khách hàng hay chủ đầu tư phải đóng phí bảo lãnh ngân hàng?

Hàng trăm hộ dân ở dự án nhà ở xã hội Đại Kim (Hoàng Mai, Hà Nội) đang thắc mắc khoản tiền phí bảo lãnh ngân hàng bỗng nhiên được chủ đầu tư thông báo phải đóng kèm trong đợt đóng tiền cuối cùng.

Người mua nhà bị “gài bẫy”?

Chị Vũ T. H. mua nhà ở dự án nhà ở xã hội (NOXH) Đại Kim cho biết, chỉ khi nhận được giấy thông báo đóng tiền đợt 7 cộng với khoản phí bảo lãnh ngân hàng, chị mới biết là còn thêm khoản phí này. Xem lại kỹ hợp đồng mua nhà đã ký thì mới biết, chủ đầu tư đã “gài” vào trong hợp đồng phí bảo lãnh mà người mua nhà phải đóng mà chị không hề biết. Theo phản ánh của chị H và nhiều người dân ở dự án nhà cho người thu nhập thấp Đại Kim, lúc đầu đi bốc thăm mua nhà là tỉ lệ 1/3, (cứ 3 người nộp hồ sơ thì chỉ có 1 người may mắn được quyền mua) nên khi được quyền mua cũng thấy may mắn rồi. Tới khi ký hợp đồng thì chẳng thấy chủ đầu tư thỏa thuận khoản phí bảo lãnh ngân hàng, giờ để ý mới thấy đã có ngay ở trong các điều khoản của hợp đồng.

Tương tự, anh N.V.T mua nhà tại dự án NOXH Đại Kim cũng cho hay: “Khi tôi lên hỏi hỏi phòng dự của Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội số 5 là chủ đầu tư thì có một anh nói cái đó ngân hàng thu chứ anh ấy không biết”. Theo anh T, để mua được một căn hộ NOXH, người mua cũng phải rất cố gắng nhưng đợt đóng tiền cuối, ngân hàng cho biết vẫn được giải ngân song phải chịu lãi suất thương mại, không được hưởng lãi suất ưu đãi của gói 30.000 tỷ như các đợt giải ngân trước. Giờ lại cộng thêm khoản phí bảo lãnh ngân hàng khoảng gần 5 triệu khiến cho nhiều hộ thu nhập thấp đang khó khăn.

Nhà ở xã hội Đại Kim, Hoàng Mai

Cũng là người mua nhà tại dự án NOXH Đại Kim, anh N.T. P chia sẻ, qua tìm hiểu tôi thấy, theo Điều 56 Luật Nhà ở và kinh doanh bất động sản, “Phạm vi, điều kiện, nội dung và phí bảo lãnh do các bên thỏa thuận nhưng phải bảo đảm thực hiện trách nhiệm của bên bảo lãnh quy định tại khoản 3 Điều này và phải được lập thành hợp đồng. Chủ đầu tư có trách nhiệm gửi bản sao hợp đồng bảo lãnh cho bên mua, bên thuê mua khi ký kết hợp đồng mua, thuê mua”. Như vậy, người mua nhà cũng chưa có thỏa thuận nào liên quan tới phí bảo lãnh nhưng khi xem hợp đồng mua nhà thì đã bị “gài” vào. Anh P cũng đặt câu hỏi: “Nếu các hộ dân đồng ý đóng số tiền phí bảo lãnh đó liệu chủ đầu tư có xuất hóa đơn giá trị gia tăng cho bên mua hay không? Trường hợp có xuất thì xuất như thế nào, báo cáo thuế ra sao, bởi trong hợp đồng không có giá trị đó, có nghĩa là khoản tiền này sai số so với giá trị hợp đồng?”

Người mua nhà gánh phần thiệt

Ông Nguyễn Thế Điệp, Phó Chủ tịch Thường trực CLB bất động sản Hà Nội cho hay, đã có rất nhiều dự án khi xây dựng, chủ đầu tư không có năng lực nên chậm tiến độ, thậm chí không có năng lực xây dựng nhưng vẫn bán nhà “trên giấy”. Vì vậy, Luật Nhà ở và Luật kinh doanh bất động sản đã quy định rất rõ về nghĩa vụ của chủ đầu tư khi thực hiện việc kinh doanh nhà ở hình thành trong tương lai thì phải bắt buộc có bảo lãnh ngân hàng để đảm bảo quyền lợi cho người mua, thuê nhà.

Theo ông Điệp, thông thường chủ đầu tư vẫn hạch toán luôn các chi phí, trong đó có cả phí bảo lãnh ngân hàng vào giá bán nhưng phải có sự thỏa thuận với người mua nhà. Nếu không thỏa thuận mà tự “gài” vài hợp đồng nghĩa là làm trái quy định. Với các dự án NOXH thì người dân mua được cũng rất khó khăn nên khi được quyền mua nhiều người cũng chẳng quan tâm kỹ tới các điều khoản trong hợp đồng mà chỉ miễn sao mua được nhà. Tuy là quy định không bắt buộc nhưng nghĩa vụ đóng phí bảo lãnh vẫn thuộc về chủ đầu tư. Ông Điệp cho rằng, cần phải chấn chỉnh lại vấn đề này, trong đó phải đề cao vai trò của chính quyền địa phương.

Luật sư Hoàng Ngọc, Văn phòng Luật sư Nhiệt Tâm và Cộng sự (Hà Nội) phân tích, phí bảo lãnh ngân hàng là do thỏa thuận giữa chủ đầu tư và người mua nhà. Đây là một thỏa thuận dân sự. Thực tế ở các dự án hiện nay, chủ đầu tư đều đẩy khoản phí này sang cho người mua nhà do chưa có quy địch bắt buộc bên nào phải đóng khoản này. Bởi vậy, khi đàm phán ký hợp đồng nếu người mua nhà không tìm hiểu kỹ để thỏa thuận thì phần thiệt thường luôn thuộc về những người mua nhà.

(Theo Dân Việt)